03 Oca Beş Element
Beş Element Sistemi (Hazırlayan: Elizabeth Reninger)
Yin-Qi ve Yang-Qi Beş Element Doğurur:
Taocu evrenbilime göre, Yin-Qi ve Yang-Qi, – yani başlangıçtan beri var olan dişil ve eril enerjiler – “Beş Element” olarak bilinen enerjileri üretirler. Bunun karşılığında da Beş Element, “on bin şey” ‘i doğurur; örneğin: açığa çıkarma var oluşlarının hepsi. Beş Element, Ağaç, Ateş, Toprak, Metal ve Su’dan oluşur.
Beş Element ve Akışkan Kategoriler:
Qigong, Çin Tıbbı ve diğer Taocu uygulamalarda Beş Element sisteminin kullanılışını anlamak için – Yin ve Yang gibi – elementlerin durgundan ziyade akışkan kategorilerde olduğunu bilmek önemlidir. Bu sebeple, “Beş Aşama” veya “Beş Dönüşüm” hatta “Beş Küre” (etki küresi) olarak da anılırlar.
Beş Element Birbirini Destekler ve Denetler:
İç ve dış alanımızda farkına vardığımız her şey, her biri diğer elementlerle destekleyici ve denetleyici ilişkileri olan Beş Element’ten birine aittir. Beş Element – bedenlerimizdekiler ve dış ortamlardakiler – dengede olduğunda sağlık ve bolluğu deneyimleriz. Elementlerin dengeleri bozulduğunda, – yani, aşırı eyleme geçildiğinde, karşı eyleme geçildiğinde veya taraflar birbirini doğru bir şekilde desteklemede başarısız olunca – kolaylıkların öyle ya da böyle kaybolduğunu deneyimleriz.
Ağaç Elementi Şunlara Karşılık Gelir:
Yin Organı: Karaciğer
Yang Organı: Safra Kesesi
Mevsimi: Bahar
Rengi: Yeşil
Aroması: Ekşi
Duyu Organı: Gözler
Dokusu: Tendonlar
Kokusu: Acımış (kokular)
Yönü: Doğu
Şiddetli duygusu: Öfke
Erdemi: Şefkat
Gezegeni: Jüpiter
Sesi: Bağırma
Müzik Notası: Mi
Cennet Kökleri: Jia ve Yi
Ortamı: Rüzgar
Evcil Hayvanı: Keçi/Koyun
Gelişim Evresi: Doğum
Ateş Elementi Şunlara Karşılık Gelir:
Yin Organı: Kalp/Kalp Zarı (Perikard)
Yang Organı: İnce Bağırsak/Üçlü Isıtıcı
Mevsimi: Yaz
Rengi: Kırmızı
Aroması: Keskin
Duyu Organı: Dil
Dokusu: Damarlar
Kokusu: Yanık
Yönü: Güney
Şiddetli Duygusu: Kaygı
Erdemi: Neşe
Gezegeni: Mars
Sesi: Gülme
Müzik Notası: Sol
Cennet Kökleri: Bing ve Ding
Ortamı: Sıcak
Evcil Hayvanı: Tavuk
Gelişim Evresi: Büyüme
Toprak Elementi Şunlara Karşılık Gelir:
Yin Organı: Dalak
Yang Organı: Mide
Mevsimi: Yaz Sonu
Rengi: Sarı
Aroması: Tatlı (aromalar)
Duyu Organı: Ağız
Dokusu: Et/Kas
Kokusu: Hoş (kokular)
Yönü: Merkez
Şiddetli Duygusu: Endişe/Dalgınlık
Erdemi: Ağırbaşlılık
Gezegeni: Satürn
Sesi: Şakıma
Müzik Notası: Do
Cennet Kökleri: Wu ve Ji
Ortamı: Rutubetlilik
Evcil Hayvanı: Öküz
Gelişim Evresi: Dönüşüm
Metal Elementi Şunlara Karşılık Gelir:
Yin Organı: Akciğer
Yang Organı: Kalın Bağırsak
Mevsimi: Sonbahar
Rengi: Beyaz
Aroması: Mayhoş
Duyu Organı: Burun
Dokusu: Cilt
Kokusu: Çürümüş
Yönü: Batı
Şiddetli Duygusu: Kalp Kırıklığı/Üzüntü
Erdemi: Cesaret
Gezegeni: Venüs
Sesi: Ağlama
Müzik Notası: Re
Cennet Kökleri: Gen ve Xin
Ortamı: Kuruluk
Evcil Hayvanı: Köpek
Gelişim Evresi: Sonuç Alma
Su Elementi Şunlara Karşılık Gelir:
Yin Organı: Böbrek
Yang Organı: İdrar Torbası
Mevsimi: Kış
Rengi: Mavi/Siyah
Aroması: Tuzlu (aromalar)
Duyu Organı: Kulaklar
Dokusu: Kemikler
Kokusu: Leş gibi (kokular)
Yön: Kuzey
Şiddetli Duygu: Korku
Erdemi: Bilgelik/Hayret
Gezegeni: Merkür
Sesi: İnleme
Müzik Notası: La
Cennet Kökleri: Ren ve Gui
Ortamı: Soğuk (ortamlar)
Evcil Hayvanı: Domuz
Gelişim Evresi: Biriktirme
Beş Element Sistemi’nin Çin Tıbbı ve Çigong’daki Kullanımları:
Çin Tıbbı’nı uygulamaları kapsamında, Beş Element akupunkturcuları – isimlerinden anlaşıldığı üzere – Beş Element Sistemi’ni hastalarına tanı koymak ve onları tedavi etmek için kullanırlar. Her ne kadar Çin bitkibilimi yoğun olarak Beş Element’teki (ekşi, tuzlu, acı, keskin ve tatlı) “tatlara” dayanıyorsa da, Çin’li bitkibilimciler daha çok, Sekiz İlkeli bir tanı çerçevesinden yararlanma eğilimindedirler – ne de olsa bir bitkinin tadını ısı ile birlikte bedenin içindeki eylemi belirler.
Qigong uygulaması içinde Beş Element sistemi çeşitli şekillerde kendini gösterir. Basit ve güçlü bir uygulaması, dikkatimizi, Böbrekten Karaciğere, Karaciğerden Kalbe, Kalpten Dalağa, Dalaktan da Akciğere yöneltme sırasıyla yin organlarına yöneltip sonra tekrar Böbreğe döndürmektir; bu, Beş Element’teki destekleyici döngüdür. Sadece Beş Element’in neye karşılık geldiği ile haşır neşir olmak bile bu alana girmek için harika bir yoldur ve – zamanla – sezginiz bu algı çerçevesinden yararlanmak için her türlü yolu açığa çıkaracaktır.
Bu metin kıymetli dostumuz Hande Arcan tarafından Türkçe’ye çevrilmiştir. Kendisinin çeviri ile ilgili sözleri ise şöyle: “Bu çeviriyi yapmayı kolay ve ilgi çekici buldum. Dilerim başka insanlara da şifa verme aracı olur.”
Facebook Sayfamız için tıklayınız.